Tungolie

Reeds eeuwen lang wordt Tungolie, die ook wel Chinese houtolie wordt genoemd, gebruikt voor het maken van onder andere verf en inkt. Belangrijkste toepassing van Tungolie is echter het afwerken van allerlei houten voorwerpen. Tungolie wordt gewonnen uit de zaden van de Tungboom en professionals gebruiken Tungolie vooral om houten voorwerpen af te werken. Tungolie wordt dan ook gezien als de beste natuurlijke olie-afwerking die er bestaat.

Pure oftewel rauwe houtolie is een afwerkingsproduct dat een sterk, flexibel en waterafstotend oppervlak geeft. Tung olie is een drogende olie. Tung olie wordt in China niet alleen gebruikt voor het afwerken van hout maar ook voor het afwerken van steen. Bovendien wordt Tung olie gezien als de beste bescherming voor houten schepen. Volgens overlevering was Marco Polo degene die Tung olie introduceerde in de Westerse landen hoewel het bij ons tot de 19e eeuw slechts beperkt gebruikt werd. In de 19e eeuw werd Tung olie echter "ontdekt" door verf- en vernismakers als een zeer waardevol ingrediënt voor hun producten en tegenwoordig wordt de kwaliteit van een product dan ook wel bepaald op basis van het percentage aanwezige Tung olie in dat product. Inmiddels heeft Tung olie bij velen dan ook de voorkeur verkregen boven lijnolie omdat het sneller droogt, sterker is en niet zo donker wordt met de tijd.

Omdat de Tungboom erg vorstgevoelig is wordt deze overigens alleen succesvol geteeld in China en Zuid Amerika waardoor de aanvoer van Tung olie beperkt en de prijs ervan derhalve vrij hoog is. Pure Tung olie is waterbestendig, dringt goed in, is elastisch en scheurt normaliter niet. Tung olie geeft snel een stevige laagdikte, beschermt het hout uitstekend en geeft een transparante, matte afwerking. U bewaart Tung olie het beste in een afgesloten fles met zo min mogelijk zuurstof (volle flessen dus). Rauwe Tung olie ruikt enigszins naar noten, is lichtgeel van kleur en bevat geen verdunners of droogstoffen.

Het oppervlak dient glad en stofvrij te zijn alvorens de Tung olie wordt aangebracht. Ook eventuele sanding sealers, beitsen en poriënvullers dienen reeds toegepast te zijn. De eerste laag Tung olie dient ruim aangebracht te worden en kan in het hout gewreven worden met behulp van een dot of een oude lap. Laat de Tung olie circa 10 minuten intrekken en verwijder dan de overtollige Tung olie met schone, droge lappen. Controleer na een half uur of er alsnog natte plaatsen zijn ontstaan en verwijder ook daar de overtollige Tung olie. Laat de lagen steeds 2 tot 3 dagen drogen; open porige houtsoorten liever nog een dag langer, alvorens een volgende laag aan te brengen. Hoeveel lagen Tung olie nodig zijn wordt bepaald door het werkstuk. Voor decoratieve objecten zijn normaliter 2 tot 4 lagen Tung olie meer dan voldoende; op objecten die intensief gebruikt worden of die kops hout bevatten kunnen soms wel 10 lagen Tung olie worden aangebracht.

Om de Tungolie te verdunnen wordt terpentijnolie gebruikt (let op: terpentijnolie is iets anders dan terpentine). U kunt daarvoor de Tungolie mengen met bijvoorbeeld 50% terpentijnolie waardoor u niet alleen het indringend vermogen (en daarmee de beschermende waarde) verhoogt maar waarmee u ook tevens de droogtijd van de tungolie verkort. Als u de droogtijd van de olie nog verder wilt verkorten kunt u natuurlijk (eventueel aanvullend) aan de terpentijnolie ook een scheutje Siccatief toevoegen.

Door het sterk waterafstotend karakter van Tung olie is het een uitstekende afwerking voor keukentafels, snijplanken, douchebetimmeringen en dergelijke. Omdat Tung olie bovendien voedselveilig is kan het ook prachtig worden gebruikt voor het afwerken van kinderspeelgoed en meubelen. 

Onderhoud van een met Tungolie afgewerkt oppervlak gebeurd door periodiek een dunne nieuwe laag Tungolie aan te brengen met behulp van een doekje herstelt u eventuele beschadigingen. Een vloer of ander houten voorwerp dat van een laag Tungolie is voorzien hoeft dan ook nooit meer kaalgemaakt te worden maar slechts van een nieuw laagje te worden voorzien om het oppervlak steeds mooier te maken.

Rauwe Tungolie ken teen droogtijd van enkele dagen tot een week. Voordeel daarvan is dat de olie lang in blijft dringen; nadeel is dat er in die tijd ook stof in het oppervlak kan plakken. Wilt u wel Tungolie maar een veel kortere droogtijd, kies dan voor de Verbeterde Tungolie